Menopoz Öncesi ve Sonrasıyla

Önsöz

Menopozal dönem sorunları ve tedavileri ile ilgili ilk deneyimlerim, 1977 yılında Dünya Sağlık Örgütü bursu ile gittiğim Oxford John Radcliffe Hastanesi’nde Üreme Endokrinolojisi’nin kıdemli ismi Prof. Dr. Ann Anderson ile tanıştıktan sonra başladı. O yıllarda orada hasta trafiğinin en yoğun olduğu günlerin menopoz kliniği olduğunu gördüm ve multidisipliner bir çalışma ile yönetilen bu klinikte kişiye özel yaklaşımlar ile hizmet verildiğine şahit oldum. 
Türkiye’ye döndüğüm sene, başasistan olarak çalıştığım Zekai Tahir Burak Hastanesi’nde Dünya Sağlık Örgütü’nün  de desteği ile Türkiye’nin ilk hormon laboratuvarını ekip arkadaşlarım ile birlikte kurduk. İngiltere’de çok etkilendiğim menopoz kliniği örneğinin kurulması isteğimi ve bu konudaki düşüncelerimi dönemin Başhekimi Sayın Hocam Dr. Ziya Durmuş ile paylaşmıştım, kendisi gayet yenilikçi anlayışı ile neden olmasın demişti. Ve başladığımızda sene 1978 idi.
Ancak böyle bir kliniğin tanıtımı için gereken faaliyetlerin azlığı sebebiyle poliklinik hasta sayılarımızda ilk başlarda istediğimiz verime ulaşamamıştık.
1991 yılında ise Başhekim olarak atandığım Zekai Tahir Burak Hastanesi’nde ilk faaliyetim  menopoz kliniğimizin güncel bilgiler ışığında yeniden yapılandırılmasını sağlamak ve gerek ekip bazında gerekse sistemsel olarak daha işlevsel hale gelebilmesi için multidisipliner bir düzenleme yapıp gereken bütün aletleri temin edip, Ankara halkının hizmetine sunmak idi. 
Merkezimizin açılışına kadın sağlığına çok kıymet veren Sayın Semra Özal hanımefendi ve Ankara Valisi Sayın Saffet Arıkan Bedük beyefendi ile Sağlık Bakanlığımızın üst düzey yetkilileri katıldılar. Görsel ve yazılı basının da desteği ile güzel bir farkındalık yarattık.
Ayrı bir girişi olan menopoz kliniğimizde kıymetli kadın doğumcu arkadaşlarımın yanı sıra psikolog, psikiyatrist, diyetisyen, meme cerrahı ekibinden oluşan bir sistem kurduk. Bünyemizde genel cerrahi kadrosu olmadığı için Numune Hastanesi’nden haftada 3 gün gelen ve hastalarımızın mamografilerini ve meme muayenelerini gerçekleştiren kıymetli cerrah arkadaşlarımızın da katkılarını sağladık. Günler içerisinde gayet etkin 
bir hasta kitlesine ulaştık. Sadece bu devredeki etkin taramalar sonucunda daha tedaviye başlamadan bir sürü patolojiyi tespit edip hastalarımıza erken tedavi imkanı sunabilmiştik. Menopoz kliniğimiz o kadar başarıya ulaşmıştı ki uluslararası yayınlar çıkarmaya başladık, kongrelere katılmaya başladık. Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derneği’nin bilimsel toplantılarında menopoz konusunda gelişmeler, tedavi modaliteleri etkin bir şekilde tartışılmaya başlandı.

Başkent’te başlayan Menopoz yolculuğumuz, İstanbul’da Prof. Dr. Turgay Atasü hocamızın önderliğinde 1987 yılında kurulan Jinekolojik Endokrinoloji Derneği’nin yurtiçindeki toplantılarında da  yurtdışı camiasının saygın üniversitelerinde hizmet veren  Prof. Dr. Sezer Aksel, Prof. Dr. Nuran Türksoy gibi Türk hocalarımızın da katılımı ile etkin bir şekilde konuşulmaya başlandı. Hatta bu toplantılar o kadar ses getirdi ki toplantıların son gününde meslektaşlarımız geç saatlere kadar toplantı salonlarını bırakmayıp, tartışmalara etkin bir şekilde katılmaya devam ettiler. 
1992 yılında ise Prof. Dr. Erdoğan Ertüngealp başkanlığında Türkiye Menopoz ve Osteoporoz Derneği multidisipliner bir anlayışla kuruldu. Ve dernek menopoz ve osteoporoz konusunda Ülkemizde etkin faaliyetlerine başladı ve hala sürdürmektedir. Ve hatta bu sene itibari ile Avrupa Menopoz Derneği (EMAS)'ın Genel Sekreterliği’ne şu anki dernek başkanı olan Prof. Dr. Fatih Durmuşoğlu seçilmiş bulunmaktadır.

Ve bugünlere geldik.
Cumhuriyetimizin 100. Yılı olan 2023 yılında artık bir halk sağlığı problemi olan menopoz süreçlerinin günümüzdeki yönetimi, tedavisi ve geleceği konusunda güncel literatürler eşliğinde bilgiler sunan bir kitap hazırlığı içine girdik.‘’Menopoz Öncesi ve Sonrasıyla’’ isimli kitabımızın kadınlarımıza, tüm kadın doğum camiamıza, üreme sağlığı gönüllülerine, genç meslektaşlarımıza  ve tüm akademisyen hocalarımıza bir kaynak kitap olmasını diliyoruz.
Bir yıllık bir sürecin ardından kıymetli meslektaşlarımızın da katkıları ile bu kitabımızı çıkarmaktan dolayı çok ama çok mutluyuz ve gururluyuz. Katkıda bulunan tüm meslektaşlarıma verdikleri emekler için sonsuz teşekkürlerimi sunuyorum.Özel bir teşekkürümü ise sürecin en başından beri 2 yıldır ‘’Neden bir menopoz kitabı çıkarmıyorsunuz hocam? ‘’ diye beni yüreklendiren kıymetli dostum Prof. Dr. Aydın Çifci’ye sunuyorum .
En büyük teşekkürümü ise bu serüvende birlikte yol aldığım sevgili meslektaşım Doç. Dr. Tuğba Gürbüz’e ediyorum.
Evet artık menopozal sağlığın menopoz öncesi ve sonrası yaklaşımlar ile güncel kadın doğum eğitimimizin içinde olmasından dolayı çok mutluyuz. Artık sepetteki yumurtalar bitti tanımını bırakarak, kadınlarımıza sağlıklı olarak bu sürecinizi nasıl yönetebiliriz sorusunu sorabiliyor ve cevaplayabiliyoruz. Şu an hayatınızın en verimli dönemindesiniz diyebiliyor ve edindiğimiz bilgiler ve deneyimler sayesinde size sunacağımız imkanlar çeşitlidir demenin haklı gururu ve mutluluğunu yaşıyoruz.
Üreme sağlığına son 40 yıldır emek veren bir kişi olarak hala keşfedilmemiş bilinmezlerimiz var ama yeni teknolojiler, epigenetik çalışmalar ve metabolomik sistemlerdeki gelişmeler ile menopoz tedavisinin kişiye özel bir şekilde sunulacağı sınırlar açılmakta… 
İşte bu amaçla tüm kadınlarımıza, hayatlarının  en önemli 25 yılını kapsayan bu dönemlerini sağlıklı, mutlu ve üretken bir şekilde yaşamaları için  kişiye özel tedavi seçimleri ile yardımcı olmayı hedefliyoruz. 

Nice güzelliklere hep birlikte….
Sevgilerimle

Prof. Dr. Oya GÖKMEN
İstanbul 2023